In opdracht van Vitens maakte Factor Architecten het ontwerp voor een uitbreiding van het drinkwaterproductiebedrijf in Culemborg. Het bijzondere gebouw, waarin een nieuwe onthardingsinstallatie een plek krijgt, ontwierpen architecten Mattijs Loor en Mark van Westerlaak en assistent-ontwerper Sven Hendriks in een intensief traject samen met de omwonenden. Het gebouw is onderdeel van een integraal plan door ingenieursbureau IA Groep, waarin alle aspecten van werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties, tot bouwtechniek, constructie, architectuur, ecologie en terreininrichting meegenomen zijn.

Vanaf de start samen optrekken

Met een heldere set uitgangspunten gingen de ontwerpers het gesprek met buurtbewoners aan. Waar afmetingen en positie van het gebouw vast waren gesteld in de gemeentelijke kaders, konden aan de hand van uiteenlopende voorbeelden voorkeuren worden uitgesproken voor vormentaal, materiaalgebruik maar bijvoorbeeld ook terreininrichting en ecologische aspecten. Resultaat was een set van voorkeuren. Op basis daarvan ontwierp Factor een drietal varianten waarin de uitspraken van de omwonenden over wat zij wél maar ook wat zij níet passend vonden een plek kregen. Bij ieder van de varianten zorgden de architecten dat deze ook praktisch uitvoerbaar was: de onthardingsinstallaties moest er immers wel in passen.

Niet kiezen maar combineren

In een volgende stap hoefde geen keuze gemaakt te worden tussen de varianten. In plaats daarvan werden de varianten op verschillende onderwerpen besproken. Zo was het mogelijk het materiaalgebruik of de terreininrichting van het ene ontwerp te combineren met de vormentaal van een andere variant. Niet alleen voorkeuren werden benoemd: ook de redenen erachter werden uitgebreid besproken. Op basis van dit gesprek maakte Factor één samenhangend voorontwerp.

Tot in detail

Na het voorontwerp, dat bij de presentatie ook door bewoners buiten de ontwerpgroep enthousiast werd ontvangen, en na goedkeuring door de gemeentelijke welstandcommissie, maakten de ontwerpers ook samen met omwonenden de laatste ontwerpkeuzes. Samen kozen zij de exacte materialen, maar ook de uitgangspunten voor beplanting en bestrating in het terrein. Zelfs de veroudering van verschillende materialen beoordeelden ze zorgvuldig aan de hand van voorbeeldprojecten. Hiermee lag er een solide basis voor de technische uitwerking door Factor Architecten en IA Groep. Inmiddels is het bestek gereed en zijn de benodigde vergunningen verleend.

Factor Architecten ontwierp in dit project de architectuur, inclusief de integratie van ecologie en cultuurhistorie in het gebouw- en terreinontwerp. Het haalbaarheidsonderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met Adviesbureau Haver Droeze. Integraal projectmanagement, werktuigbouwkundig, elektrotechnisch en constructief ontwerp: IA Groep. Ondersteuning participatieproces: Bureau voor Gebiedscommunicatie. SAB Adviseurs begeleidde de ecologische onderzoeken en verzorgde de ruimtelijke onderbouwing voor de omgevingsvergunning.